Radiateurdop voor uw voertuig

Radiateurdop defect? » Mankement herkennen • Reparatie • Handleiding voor vervanging

Alles afgedicht met de radiateurdop

De radiateurdop is een klein, doch belangrijk onderdeel van de koelingskringloop. Hij dicht bij auto's de radiateur naar boven af. Hij is makkelijk verwijderbaar, omdat daar het koelwater wordt bijgevuld.

Multifunctioneel onderdeel

Alhoewel de radiateurdop er heel eenvoudig uitziet, heeft hij een paar belangrijke functies. Zijn primaire taak is, het koelsysteem af te dichten en te verhinderen dat tijdens het rijden, koelwater ontsnapt. Bij het opwarmen van de motor kan de druk in het koelsysteem tot ca. 1 – 1,5 bar stijgen. De radiateurdop moet betrouwbaar tegen deze druk bestand zijn. Hoe hoog de druk precies is, staat in de regel op de radiateurdop.

Voor het geval dat de druk echter hoger stijgt, moet de radiateurdop deze ook uit het koelsysteem kunnen laten ontsnappen. Anders bestaat het gevaar dat een slang of de radiateur zelf barst. Daarom heeft de radiateurdop aan de onderkant een klep, herkenbaar aan de drukplaat met een spiraalveer. Deze klep licht de radiateurdop enigszins op, zodat druk kan ontsnappen. Dit betekent al een ernstige storing in het koelsysteem en is enkel een veiligheidsmaatregel om grotere schade te vermijden.

De radiateurdop heeft bovendien een beveiliging. Hij laat zich onder druk niet direct afnemen, maar blokkeert na een kwartslag draaien. Dit is bedoeld, om de persoon bij het afnemen van de radiateurdop geen hete stoom in zijn gezicht gespoten te laten krijgen. De druk ontsnapt onderlangs en geeft de dop pas vrij wanneer het systeem voldoende ontspannen is. Niettemin blijft het openen van een koelsysteem onder druk zeer gevaarlijk: afwachten totdat de motor voldoende is afgekoeld is de boodschap. Bij een oververhitte motor betreft dit minstens 30 minuten.

Redenen voor overdruk in het koelsysteem

Overdruk in het koelsysteem kan op drie manieren ontstaan:

1. Te weinig koelwater: een te laag koelwaterpeil brengt het resterende water aan de kook. Een liter water genereert 1650 liter stoom. Dit verklaart waarom de druk in het koelsysteem bij lage waterstand snel stijgt.
2. Overbelaste motor: Snelle ritten bergopwaarts bij volle belading kunnen ook de sterkste motor aan zijn belastingsgrens brengen. Ook is te warm weer voor overkoken van de radiateur verantwoordelijk. Defecten aan het pompsysteem, bijvoorbeeld door een losgeraakte aandrijfriem van de waterpomp is ook een typische oorzaak.
3. Defecte cilinderkoppakking: Wanneer de koppakking op een plek is doorgebrand, waardoor druk van de motor in het koelwater wordt geleid, stijgt de druk snel.

Defecten van de radiateurdop

Een radiateurdop staat permanent met heet en koud water plus antivriesmiddel alsmede afschuringsresidu en roest uit het koelsysteem in contact. Dit tast eerst de dichting aan. Wanneer door een defecte cilinderkoppakking ook olie in het koelwater terechtkomt, is een vervanging van de dichting – en alle andere rubberen onderdelen van het koelsysteem inclusief de slangen – slechts een kwestie van tijd. De dichting kan apart worden vervangen, dit is echter niet zinvol. De spiraalveer die bij de klep aan de radiateurdop hoort, lijdt hier ook onder en verliest aan spankracht. Daarom moet de radiateurdop worden vervangen, wanneer zich een defect voordoet. De levensduur is heel erg verschillend. Een radiateurdop kan het over het algemeen 10 jaar of langer uithouden. Voor het geval dat de radiateur van de wagen moet worden vervangen, is vervanging van de radiateurdop natuurlijk ook aan de orde. Zo is de volledige vernieuwing van deze belangrijke onderdelengroep gedefinieerd en er hoeven geen oude met nieuwe onderdelen te worden verbonden. Voor het geval dat de auto een elektronische radiateurventilator heeft, wordt bij de vervanging van de radiateur ook de temperatuurschakelaar vervangen.

De vervanging van de radiateurdop is daarentegen heel eenvoudig: wachten totdat de wagen is afgekoeld, de radiateurdop 90˚ tegen de klok in draaien, erafnemen en door een nieuw onderdeel vervangen. Nieuwe radiateurdoppen zijn heel goedkoop. Ze beginnen bij ca. 5 – 6 euro in acceptabele kwaliteit.