Krukaspoelie auto

Sturing en aandrijving door een krukaspoelie

De krukaspoelie of krukasschijf is een aan de krukas gezette schijf die voor de aandrijving van diverse nevenaggregaten in de motor wordt gebruikt. Het is doorgaans een zeer bestendig onderdeel, doch kan bij schade eenvoudig vervangen worden.

Werkwijze van de krukasschijf

De krukasschijf kan als gewone aandrijfpoelie of als distributieschijf zijn gevormd. In zijn aandrijvingsvorm is het een schijf met een V-groef rondom, een vlakke-riemschijf of een multiriemschijf. De versie met V-groef rondom is voor de opname van distributieriemen bedoeld. Deze bouwvorm is weliswaar zeer solide, doch wordt in toenemende mate door de vlakriem of multiriem vervangen. Als distributieschijf is hij van een sterk getand profiel voorzien. Daarmee worden niet alleen draaimomenten maar ook de cyclustijden exact overgebracht. De aggregaten die door de krukaspoelie worden aangedreven zijn: servopomp, koelcompressor, dynamo resp. generator, eventueel rembekrachtiger en waterpomp. Bij veel auto's worden al deze aggregaten door één enkele distributieriem aangedreven die bovendien ook de cyclustijden van twee cilinderbanken (bij V-motoren) aanstuurt. Daardoor zijn deze wagens, bijvoorbeeld Ferrari of Alfa Romeo 164 of 166, zeer gevoelig bij de vervangingsintervallen van de distributieriemen. Hier is meestal een vervanging om de 40.000 tot 60.000 kilometer aangegeven waarbij de krukaspoelie meestal ook gelijk wordt vervangen.

Defecte krukaspoelie herkennen

Krukaspoelies gaan slechts zeer zelden kapot. Niettemin worden ze in het kader van een grotere revisie standaard vervangen. Hij kondigt zijn uitvallen door een onronde loop aan, die meestal door een luid sleepgeluid hoorbaar is. De reden voor deze slijtage is de eenzijdige belasting van de schijf, vooral bij stationair draaien. Zolang het "slechts" de schijf voor aandrijving van de nevenaggregaten betreft, kan meestal nog verder worden gereden wanneer de geluiden niet al teveel storen. Een distributieriemschijf dient echter zo snel mogelijk te worden vervangen, omdat anders kapitale motorschade kan ontstaan. De riemschijf is meestal met een centrale M20-moer of grotere aan de krukas bevestigd. Daar kan hij makkelijk worden losgemaakt. Om een meedraaien van de motor te verhinderen wordt dit aan het vliegwiel (koppelingskant) met een schroevendraaier of een inbussleutel geblokkeerd. Is dit niet mogelijk, is een krukas-blokkeergereedschap van ca. 60 euro nodig. Bij vervanging van de riemschijf dienen ook alle andere riemschijven aan de aggregaten te worden geïnspecteerd. Doorgaans kondigt zich daar ook al schade aan. Vanzelfsprekend wordt de verwijderde riem niet nogmaals gebruikt maar door een nieuwe vervangen. Ook de distributieriemspanner en de vrijloop van de dynamo kunnen bij deze gelegenheid worden gecontroleerd. Wanneer de krukaspoelie echter verwijderd is, loont zich meteen een blik op de daaronder liggende pakking. De simmerring is nu goed toegankelijk. Omdat de vervanging van dit onderdeel zeer omslachtig is, is een vervanging uit voorzorg bij deze gelegenheid aanbevolen. Daarvoor is speciaal verwijdergereedschap nodig dat men desnoods bij de garage kan lenen. Met een nieuwe pakkingsring aan de krukas heeft u een zwak punt en een potentiële olielekkage langdurig afgedicht.

Krukaspoelie van de merkproducent

Krukaspoelies moeten tegen eenzijdige belasting bij hoge toerentallen bestand zijn. Hun eenvoudige bouw maakt hen als namaakonderdeel voor vreemde producenten zeer aantrekkelijk. Een gebrek aan belastbaarheid is aan een krukasschijf niet te zien. Daarom moet altijd op de kwaliteit van een merkproducent worden vertrouwd. Deze poelies zijn echter niet heel goedkoop: zelf de meest voordelige krukaspoelie kost ca. 70 euro. Kwaliteitsproducten van ATEC of CONTITEC kunnen echter al gauw veel meer dan 100 euro kosten.