Koppakking auto

Constructief een zwakke plek: de cilinderkoppakking

De cilinderkoppakking van een motor is constructief gezien een onvermijdelijke zwakke plek. Hij is voor de zijdelingse afdichting van de verbrandingsruimte verantwoordelijk. Vanwege de hoge temperaturen en zeer hoge interne druk in de motor is de cilinderkoppakking permanent aan grote belastingen blootgesteld. Dat maakt vanaf een bepaalde werkingsduur de vervanging steeds waarschijnlijker.

Functie en positie van de cilinderkoppakking

De cilinderkoppakking zit, zoals zijn naam al verraadt, tussen cilinderkop en rompmotor. Hij dicht daarmee de verbrandingsruimte af die aan de ene kant door de op-en-neerbewegende zuigers, en aan de andere kant door de kleppen wordt bepaald. De belangrijkste taak van de pakking is, de explosiedruk in de cilinder te houden en de buitenwaartse ontsnapping te verhinderen. Door de cilinderkoppakking lopen echter tevens talrijke leidingen voor smeerolie en koelvloeistof. De explosiedruk in de verbrandingskamers moet ook tegen deze leidingen afgedicht zijn. Tenslotte moet de cilinderkoppakking ervoor zorgen, dat op zijn plek water en olie zich niet vermengen.

Defecte cilinderkopppakking herkennen

De defecte cilinderkoppakking is een van de meest gevreesde schadeposten aan de auto omdat zijn reparatie meestal heel omslachtig en duur is. Deze is echter, wanneer het optreedt, onvermijdelijk en dient zo snel mogelijk te worden uitgevoerd. Hoe langer met de reparatie van de cilinderkopdichting wordt gewacht, hoe waarschijnlijker het is, dat de schade nog andere systemen in de motor beschadigt. Omdat de cilinderkoppakking het kruispunt tussen compressie, olie en koelvloeistof vormt, kunnen alle drie de componenten door de schade aan de pakking getroffen zijn. Dit uit zich dan op de volgende manier:

• Olie- en koelleiding zijn niet voldoende afgedicht: olie in het koelwater, herkenbaar aan de zwarte kleuring van de koelvloeistof in het compensatiereservoir. Ook kan water in de smeerolie terechtkomen. Dan is onder de olievuldop een dik, bruinwit schuim te zien.
• Olie en compressiekamer zijn verbonden: dit geval is weliswaar zeldener, maar kan toch optreden. Wanneer het oliesysteem onder druk geraakt, kan de olie uit de oliepeilstokopening of uit de turbolader treden.
• Lekkage tussen koelsysteem en compressiekamer: in dit geval komt het koelwater onder druk van de compressiedruk. Koelslangen of compensatieresevoir kunnen barsten. Voordien blazen de koelslangen echter sterk op. Bij het gasgeven sproeit het koelwater uit het compensatiereservoir. Bij stationair draaien komen er permanent bellen in. De temperatuur van de motor stijgt steeds verder.

Bovendien is lekkende olie of koelwater aan de cilinderkop een zekere aanwijzing voor een defecte pakking.

Cilinderkoppakking repareren

Wanneer een lekkende cilinderkoppakking vroeg genoeg wordt opgemerkt, kan hij nog zelfstandig worden gerepareerd. Maatgevend hiervoor is, of de motor oververhit is geraakt. Is dit het geval, kan de reparatie nog maar gedeeltelijk zelfstandig worden uitgevoerd. Voor de vervanging van de koppakking worden motorolie en koelvloeistof afgetapt. Daarna worden het klepdeksel en uiteindelijk de cilinderkop verwijderd. Hierbij is het belangrijk, bij het losdraaien van de schroeven de volgorde aan te houden, die de producent heeft voorgeschreven. Na het afnemen van de cilinderkop moet hij op vlakheid worden nagekeken. Hiervoor wordt een rechte metaalstaaf en een voelermaat gebruikt. De tolerantie zijn bij de producent van de motor na te vragen. Wanneer door een oververhitting of verkeerde demontage de vlakheid buiten de tolerantie ligt, moet de kop worden geschuurd. Dit is enkel in de vakgarage mogelijk en kost ca. 150 euro. Is de kop eenmaal verwijderd, is het ook raadzaam de klepsteelpakkingen te vervangen. Ook voor het polijsten van de in- en uitlaatkanalen en een grondige reiniging van de kleppen is nu een goede gelegenheid. Vervolgens wordt de nieuwe cilinderkoppakking met nieuwe schroeven zoals voorgeschreven en met het correcte draaimoment weer teruggeplaatst. De pakking voor het klepdeksel en eventueel de distributieriem met spanrol of waterpomp worden eveneens vervangen. Zo heeft u een volledig gerepareerde motor, die weer voor vele tienduizenden kilometer ontspannen rijden inzetbaar is.

Motorpakking met kwaliteit

Dat omwille van de omslachtigheid bij plaatsing van de cilinderkopdichting alleen eersteklas onderdelen in aanmerking komen, ligt voor de hand. Bij goedkope aanbiedingen kan men ervan uitgaan dat deze al na een paar honderd kilometer wederom moeten worden vervangen. Een merkpakking kost als volledige set ca. 100 euro. Dat moet de reparatie waard zijn.