Tandwielen (tandriemschijf) auto

Synchronisatie van de motorassen: tandriemschijf

De tandriemschijf (tandriempoelie) is een belangrijk onderdeel van de kleppensturing. Hij kan worden gevonden in motoren met riemaandrijving voor de bediening van de kleppen. Deze motoren hebben altijd twee tandriempoelies geïnstalleerd.

Positie en functie van de distributieriem en tandriemschijf

De distributieriem verbindt de krukas met de nokkenas. Beide assen hebben aan dezelfde kant een schijf. De riemschijf zit op de uitstekende pinnen van de assen geschroefd met drie tot vijf bouten. De olieringen achter de schijven voorkomen het lekken van olie uit de motor. De tandriemschijf is geen tandwiel maar een brede schijf met trapezevormige dwarse groeven. Deze groeven passen precies in de vertanding van de riem. De kracht van de zuiger die neerwaarts beweegt, drijft de krukas aan en laat hem draaien. Deze rotatie wordt via de distributieriem op de nokkenas overgebracht. De diameter van de tandriemschijf is op een 2:1 overbrengingsverhouding berekend. De krukas draait twee keer terwijl de nokkenas slechts één keer om zijn as draait, hetgeen de vier slagen van de motor

• aanzuiging
• compressie en ontsteking
• verbranding
• uitstoot

via zuigers en kleppen mogelijk maakt.

Defecten van de tandriemschijf

Over het algemeen moet de riemschijf niet worden vervangen t.g.v. het onderhoudsinterval van de distributieriem, behalve wanneer de fabrikant de vervanging van de schijf voorschrijft. Een defect van de tandriemschijf doet zich voor wanneer er fouten worden gemaakt bij de vervanging van de nokkenas of krukas. De tandriemschijf zit stevig op zijn plaats. Dit is nodig omdat de positie van de krukas en nokkenas onveranderd moet blijven. Eenmaal losgeschroefd, kunnen de tandriemschijven heel makkelijk van de assen worden gehaald.

Vervanging van de tandriemschijf

Voor de vervanging van de riemschijf heeft u twee gereedschappen nodig:

• poelietrekker
• tegensteun.

Eerst worden poelietrekkers op beide tandriemschijven geplaatst op zo`n manier dat de markeringen op de krukaspoelie corresponderen met de markering op het motorblok. Zo is het bovenste dode punt op de eerste cilinder veilig gesteld en heeft u een referentiewaarde voor de gehele motor. Met de tegenhouder kunt de centrale bout losschroeven zonder dat de as meedraait. Dit kan niet met de poelietrekker alleen. De kracht zetten voor het losschroeven van de centrale bout kan de vertanding van de tandriemschijf beschadigen. De tandriemschijf zit op de uiteinden van de assen bevestigd met een centrale bout en een aantal borgbouten. Eerst wordt de centrale bout verwijderd, vervolgens de borgbouten. De centrale bout heeft een 18 mm-kop. Borgbouten zijn meestal 13 mm hexagonale bouten. Hergebruik van de aanwezige distributieriem wordt afgeraden. Meestal wordt deze verwijderd en vervangen door een nieuw onderdeel wanneer de tandriemschijf aan onderhoud toe is. Dit vernieuwt de gehele unit en laat deze soepel draaien tot de volgende onderhoudsinterval.

Waar u op moet letten bij vervanging van een distributieriem

Een distributieriem wordt altijd als set vervangen. Werkzaamheden aan de tandriemschijf betekent riemvervanging. De set omvat meestal:

• spanrol
• waterpomp
• pakkingen.

Het meest belangrijke wanneer u de distributieriem vervangt, is ervoor te zorgen dat de positie van de krukas en de nokkenas ongewijzigd blijft. Zij moeten precies op elkaar zijn afgesteld omdat anders de motor slecht functioneert of het zelfs totaal laat afweten. De markeringen op de krukas en nokkenas moeten altijd precies overeenkomen met de markeringen op de motor. Om zeker te zijn moet de vrijloop getest worden voordat u de motor start. Dit gaat als volgt: Verwijder alle bougies. Dit voorkomt dat de motor compressie opbouwt en maakt de rotatie makkelijker. Nu wordt aan de krukas of de nokkenas met behulp van een 18 mm steeksleutel de motor doorgedraaid. Ook kan in de vierde versnelling worden geschakeld, de auto opgekrikt en aan het aangedreven wiel worden gedraaid. Auto's met voorwielaandrijving worden aan de voorkant opgekrikt, auto's met achterwielaandrijving aan de achterkant. Wanneer de motor niet blokkeert, heeft u in ieder geval vermeden dat de zuiger de klep raakt. Wanneer de motor blokkeert, is een vergissing begaan. Dit betekent: distributieriem verwijderen en beide assen opnieuw afstellen. Deze test geldt tevens voor dieselauto's. Het heeft geen zin de gloeibougies te verwijderen aangezien deze snel afbreken hetgeen hoge extra kosten zou veroorzaken. Het best neemt u de compressiekracht voor lief en zet u extra kracht voor de test.

Kosten voor een tandriemschijf

Een nieuwe tandriemschijf kost ca. 10 EUR.