Waterpomp auto

Hart van de koelingskringloop

De waterpomp is het hart van de koelingskringloop in een motor. Hij is voor de circulatie van het koelmiddel verantwoordelijk en zorgt ervoor, dat de motor niet oververhit. Een uitval van de waterpomp heeft fatale gevolgen. Hij kondigt echter meestal een defect ver op voorhand aan. Behalve de pompfunctie hebben waterpompen bij veel auto's nog een extra taak: zij worden voor het spannen van een distributieriem of V-snaar gebruikt.

Werkwijze van de waterpomp

Een koelingspomp zit aan het motorblok en draait voortdurend. Hij wordt mechanisch door een riem of een tandwiel aan de motor aangedreven. De waterpomp bouwt de druk op, waarmee het koelmiddel door de motor en het koelsysteem wordt geperst. Het koelmiddel komt in koude toestand in de pomp aan. Het wordt door de pomp door het motorblok in de koelleidingen geleid. Deze leiden water door de radiateur heen, die aan de voorkant van de wagen zit. Om bij wisselende motor- of buitentemperaturen een compensatie van de druk mogelijk te maken, hebben veel auto's een expansiereservoir geïnstalleerd. Daar kan het peil van het koelmiddel gecontroleerd en desnoods bijgevuld worden. Bij auto's zonder expansiereservoir wordt het koelwater direct in de radiateur bijgevuld.

Defecten aan de waterpomp

Een waterpomp is in technisch opzicht een zeer eenvoudig onderdeel. Hij bestaat uit een gedeeltelijke behuizing, doorboord door een as. Aan het einde van deze as zit een aandrijfwiel, dat door een aandrijfriem van buiten wordt aangedreven. Aan de binnenkant van de as zit het schoepenrad van de pomp, waarmee het water in beweging wordt gezet. De zwakke plek van de pomp is de dichting, die de pomp aan de motor naar buiten afdicht, alsmede de as en zijn lager. Om de afdichting niet in gevaar te brengen, is de as meestal slechts van een permanente smering voorzien, dan wel door de ingebouwde dichtingsring gelagerd. Een traditioneel rol- of kogellager is aan de waterpomp niet bruikbaar, omdat deze slecht kan worden afgedicht. De eenzijdig drukkende riem zorgt voor een geleidelijke slijtage van de flanken van het lager. De typische symptomen van een defecte waterpomp zijn:

1. - luid piepen van de pomp
2. - lekken in de behuizing

Een waterpomp vervangen

Een waterpomp vervangen is meestal heel eenvoudig. Wordt de waterpomp tevens als spanelement voor de distributieriem gebruikt, wordt hij meestal bij de periodieke vervanging van dit onderdeel meteen ook vervangen. Omgekeerd is het ook zinvol, de distributieriem gelijk mee te vervangen, wanneer de waterpomp moet worden vervangen. Bij veel wagens, bijvoorbeeld in de oude Opel Corsa A, was de pomp direct aan de motor vastgeschroefd. Hij wordt eenvoudigweg met drie schroeven aan het motorblok bevestigd. Deze worden losgedraaid en de pomp kan door een nieuw onderdeel worden vervangen.

Kosten voor een waterpomp

Waterpompen zijn door motorfabrikanten als slijtageonderdeel gebouwd. Hun vervanging is vroeg of laat in elk geval noodzakelijk. Daarmee garanderen de fabrikanten ook de werking van de motor, zelfs wanneer het systeem met sterk kalkhoudend water gekoeld wordt. Bij systemen waarbij de waterpomp voor het spannen van de distributieriem wordt gebruikt, is hij doorgaans een onderdeel van een vervangingsset. Waterpompen die slechts door een riemschijf worden aangedreven, zijn nog makkelijker te vervangen. Bij deze systemen hoeft niet op de gevoelige distributieriem met zijn timing te worden gelet. In beide gevallen beginnen de prijzen voor een nieuwe waterpomp bij ca. 30 euro.

De nieuwste generatie waterpomp zijn echter regelbare pompen met eigen elektromotor. Deze beloven een aanzienlijk langere levensduur dan de traditionele waterpompen. De fabrikanten spreken van een zes keer zo lange levensduur, hetgeen nog bewezen moet worden. De elektronische en regelbare waterpompen hebben nog meer voordelen: ze passen beter in de motor en kunnen een aangepaste pompwerking aanbieden. De elektrische aandrijving en de regeling van de elektronische waterpomp maakt hem echter zeer duur.