Lambdasonde (NOx, O2) auto diesel en benzine

Klein onderdeel, groot effect

Ook al is de lambdasonde, wiens correcte naam tegenwoordig regelsonde luidt, niet bijzonder groot, hij is in hoge mate voor de prestatie en efficiëntie van de motor verantwoordelijk, daar enkel bij de juiste meetwaarden de mengverhouding van benzine en lucht correct wordt ingesteld. Wie een defect negeert, is niet alleen een milieuzondaar omdat uitstootwaarden niet langer binnen de toegelaten norm vallen, maar is ook behoorlijk duur uit omdat de motor veel meer brandstof nodig heeft.

Feiten over de lambdasonde in een overzicht:

Waar vindt u de regelsonde?

• De lambdasonde of regelsonde zit in een houder aan de onderkant van de auto direct vóór de katalysator. Ook erachter kan een sonde geplaatst zijn. Dit is dan de diagnosesonde. Bij sommige auto's zit hij in een soort behuizing, meestal ligt hij vrij en is goed herkenbaar.

Hoe functioneert hij?

• De sonde zit direct in de stroom van het uitlaatgas die door een zirconium-membraan en een Nernst-cel (van Walther Nernst) wordt geleid. Het aantal zuurstofmoleculen wordt met de actuele omgevingslucht vergeleken om de verhouding verbrandingslucht te bepalen. Deze waarde wordt in vaktermen "lambdawaarde" genoemd.

Wat gebeurt bij een defect?

• Eerst stijgt het brandstofverbruik en daalt de motorprestatie.
• Aanvankelijk mogelijkerwijs onmerkbaar, later echter steeds drastischer.
• Steeds vaker stottert de motor of valt hij uit.
• Klopt de verhouding helemaal niet meer, gaat het motorcontrolelampje branden.
• In extreme gevallen slaat de motor af of kan hij slechts nog met moeite worden gestart.

Mogelijke oorzaken

• De meeste regelsondes hebben vroeg of laat met normale materiaalveroudering te kampen. Deeltjes veroorzaken dichtslibbing van het membraan en de Nernst-cel, en de meetprestatie daalt.
• Mechanische belasting kan de lambdasensor ook vernielen wanneer de auto te ver doorveert.
• Elektrische schade door kortsluiting of een defecte kabel kan de sonde compleet laten uitvallen.

Naar de garage of zelf vervangen?

• Bij oudere wagens tot halfweg jaren 2000 kan de vervanging mits aanwezige hefbrug zonder problemen zelfstandig worden ondernomen.
• Bij nieuwere auto's heeft u een speciale ringvormige aansluiting nodig of moet de kabel bij de montage doorgesneden en opnieuw verbonden worden.
• Na installatie moet u sowieso altijd naar de garage om de foutopslag te laten wissen en de software te initialiseren.

Met kapotte lambdasensor rondrijden

Diegene die het klaarspeelt, de symptomen te negeren (wat moeilijk is) en met een kapotte lambdasensor blijft rondrijden, zal bij een mogelijke verkeerscontrole of de APK-keuring het nodige beleven omdat een auto alleen voor het verkeer is toegelaten wanneer de uitstootwaarden kloppen en aan de norm voldoen. Wanneer opzettelijke nalatigheid wordt bewezen, zijn zelfs boetes wegens belastingontduiking denkbaar.

Verschillen tussen vervangingsonderdelen

Twee verschillende versies zijn momenteel op de markt verkrijgbaar en worden door autofabrikanten gebruikt:

• Bij de conventionele lambdasonde, ook wel sprongsensor genoemd, wordt gebruikt gemaakt van de elektrische spanningsverandering om het resterende zuurstofgehalte te meten. Daarvoor heeft de sonde een werkingstemperatuur van ongeveer 350ᵒC nodig. Het metingsspectrum is eerder klein en niet voor alle soorten motor geschikt.
• De breedbandsonde is de moderne versie van de lambdasonde. Zijn meetspectrum is breder en de sensor is geschikt voor benzine-, diesel- en zelfs gasmotoren. Moderne wagens hebben vaak meerdere (differentiaalmeting) van deze breedbandsensoren geïnstalleerd.

Beide soorten kunnen zowel als vingersonde als ook als planaire sonde zijn uitgevoerd. De eerstgenoemde is wat steviger omdat aan de behuizing vaak een beschermingsbuis is aangebracht die de sonde tegen verbrandingsresidu en condensvocht beschermt. Laatstgenoemde warmt sneller op, is daarentegen minder bestendig.

Met welke kosten moet rekening worden gehouden

Als bestuurder heeft u nauwelijks invloed op de levensduur van de lambdasonde en moet u op de gegevens van de fabrikant vertrouwen. Die liggen bij goedkope produkten ongeveer bij 160.000 gereden kilometer, bij hoogwaardige vervangingsonderdelen bij tot wel 250.000 kilometer. Ook het prijsscala is breed, begint al bij 50 EUR en kan tot ver boven de 100 EUR stijgen. Wie voor een premium-produkt kiest, kan uitstootwaarden en benzineverbruik aanzienlijk verbeteren. Is de prijs u daarvoor te hoog, moet u toch eens een kijkje in onze shop nemen. Hier vindt u alle soorten lambdasensoren voor een groot aantal auto's aan prijzen die over het algemeen duidelijk onder de aanbeveling van de fabrikanten liggen.