Bodemroest bestrijden door undercoating – Gidsen

De carrosserie kan dan nog zo mooi zijn, de bodemplaat mag niet worden vergeten. Ook al glimt de auto nog zo van de polijst, de bodem kan al reddeloos verloren zijn. Een doorgeroeste bodemplaat is k.o.-criterium nummer 1 bij de APK-keuring. Het enige, dat een echt duurzame bescherming tegen roestschade aan de wielhuizen, dorpels en bodemplaat biedt, zijn verzegeling van holle ruimten en undercoating. Helaas zijn beide maatregelen niet van eeuwige duur en moeten in het bijzonder bij oudere wagens regelmatig worden gecontroleerd. In deze gids gaat het om undercoating, ook wel tectyleren of dinitrollen genoemd, naar de daarvoor vaak gebruikte middelen. Hier verneemt u alles, wat u over professionele roestverzegeling van uw wagen moet weten.

Heilloze combinatie

Auto’s bestaan ook vandaag de dag nog voor een groot gedeelte uit staalplaat. Geen ander materiaal biedt dezelfde gunstige verhouding van koudevervorming en stevigheid en een redelijke prijs. Het grote nadeel van staalplaat is zijn hoge gehalte aan ijzer. Door contact met vocht – en in het ergste geval strooizout – begint ijzer te roesten. Wordt dit niet tijdig opgemerkt en verwijderd, verbreidt roest zich steeds verder.

Undercoating helpt – maar niet voor eeuwig

Undercoating wordt uitgevoerd met een vaak bitumenhoudend, pastavormig beschermend middel (dinitrol, tectyl) dat zich uitstekend voor verzegeling van de bodemplaat leent. Nieuwe auto’s worden tegenwoordig in de fabriek van een complete beschermlaag voorzien, die goed is voor een aantal jaren. Undercoating wordt in een laag van een ½ millimeter aangebracht. Het rubberachtige materiaal vult ook gaatjes van gruis en steentjes goed op en krast niet. Undercoating droogt echter op den duur uit. Na uiterlijk acht jaar dient de beschermingslaag daarom grondig te worden geïnspecteerd. Treden er scheuren op of is de laag afgebladderd, is snel handelen noodzakelijk.

Het verraad van oude undercoating

Het probleem van een oude undercoatinglaag is, dat het soms het vocht verzegelt. Wanneer zout water tussen de beschermingslaag en de staalplaat terechtkomt, kan het niet meer ontsnappen. Water dat op staal blijft staan, genereert onherroepelijk roest. Oude undercoating veroorzaakt het tegenovergestelde van zijn oorspronkelijke doel – in plaats van tegen corrosie te beschermen, bevordert de laag dan de roestvorming.

Undercoating vernieuwen en verbeteren

Het helpt daarom niet echt, oude undercoating gewoon met een een sproeilaag van dinitrol of tectyl op te frissen. Voor een permanente bescherming van de onderkant van de auto tegen roestvorming, moet de oude roestbeschermingslaag worden verwijderd. Het slechte nieuws is, dat dit heel moeilijk of duur is. Het goede nieuws is, dat alleen de zwaar beschadigde plekken opnieuw moeten worden behandeld. Vaak betreft dit de uiteinden van de dorpels of de wielkasten. De oppervlakteverzegeling in het midden van de wagen blijft daarentegen vaak een autoleven lang onbeschadigd.

Procedure voor het verwijderen van undercoating

Voor de verwijdering van undercoating komen drie procedures in aanmerking:
1. Handmatige verwijdering met steekmes en staalborstel
2. Afbranden
3. Stralen

De handmatige verwijdering met steekmes en borstel is heel moeizaam. Het is vooral geschikt voor de verwijdering van losse plekken, waar duidelijke gaten te zien zijn. Machinaal kan hier weinig worden verricht. Roterende borstels en schuurpapier verstoppen door het taaie bitumen heel snel. Hier helpt slechts geducht handwerk. Een heteluchtpistool kan het werk echter aanzienlijk vereenvoudigen, vooral aan plekken waar u niet zo goed bij kunt.

Afbranden is een gewoonte van hardcore-doehetzelvers. Wij raden spelen met vuur grondig af. Met deze methode zet u al snel de auto en dan de hele garage in de fik.

Tenslotte is het stralen een populaire werkwijze ter verwijdering van undercoating. Hier bestaan er twee principieel verschillende manieren: de abrasieve en niet-abrasieve werkwijze. Bij abrasief stralen wordt een vast granulaat gebruikt, dat met behulp van druklucht tegen de bodem van de wagen wordt gespoten. De meest bekende procedure is zandstralen. Er staan echter een hele reeks straalmiddelen ter beschikking: zuiveringszout, glas, kunststofkorrels, notendoppen en nog veel meer. Het voordeel bij abrasief stralen is het gegarandeerde succes. De bodemplaat wordt snel en grondig van de oude beschermingslaag bevrijd. Bovendien is het zeer voordelig. Nadeel is echter de hoeveelheid afval die het veroorzaakt. Bovendien kan vanwege te hoge druk of verkeerd straalmiddel schade aan een gezonde bodemplaat van de auto worden toegebracht. Niet-abrasieve straalmethoden zijn een effectief alternatief: in plaats van een hard straalmiddel wordt bij het droogijsstralen gebruik gemaakt van pellets van bevroren CO₂. Deze pellets spatten bij het contact met de beschermingslaag uit elkaar en breken deze op betrouwbare wijze af. Behalve de oude beschermingslaag veroorzaakt droogijsstralen geen afval en is absoluut ongevaarlijk voor de bodemplaat. Een ander alternatief is het hogedruk-waterstralen. Het nadeel bij deze op zich zeer effectieve methoden is hun prijs. De huur van een droogijsstraler kost ongeveer 100 – 300 euro per dag. Deze werkwijze is daarom met name de moeite waard voor hoogwaardige wagens zoals luxe sportwagens of oldtimers. Het droogijsstralen door een professionele dienstverlener kan op 500 – 1000 euro komen te staan.

De roest verwijderen

Voordat de nieuwe undercoating kan worden aangebracht, moet er nog wat werk vooraf worden verricht. Daartoe hoort met name de volledige verwijdering van aanwezige roest. Met steekmes en borstel komt u al een heel eind. Daarmee bereikt u echter alleen de loszittende oppervlakkige roest. Met een hoekslijpmachine kunt u weliswaar heel goed in de diepte werken, maar daarmee slijpt u ook gezond materiaal af. Wij bevelen daarom het gebrek van roestomvormer aan. Dit middel wordt simpelweg met een kwast aangebracht en moet vervolgens inwerken. Wanneer de rode roest een zwarte smeerlaag is geworden, veegt u deze met een lap weg. Roestgaten laat u vanzelfsprekend professioneel dichtlassen.

Heel belangrijk: ontvetten en afdekken

Bij undercoating geldt hetzelfde als bij beschilderen van metaal: Voorafgaand aan het aanbrengen komt eerst het ontvetten. Hiervoor heeft siliconenreiniger zich als meest geschikt middel bewezen. Het wordt afdekkend aangebracht en na inwerking afgewist. Daarna mag u echter niet meer aan de carrosserie komen. Ook besproeien met WD-40 of kruipolie is nu verboden. Anders kunt u de ontvettingsprocedure meteen herhalen.

Alle bewegende en hete onderdelen mogen NIET met undercoating worden besproeid. Daarom wordt aanbevolen, het sturingsmechanisme en de uitlaat met krantenpapier af te plakken. Het sturingsmechanisme kan door undercoating in zijn beweeglijkheid worden beperkt. Undercoating op de uitlaat is brandgevaarlijk. Daarom, opletten dat hier niets kan gebeuren! Plak ook de dorpel van buiten ongeveer tot op de helft af. Ook hier moet u met undercoating aan de slag.

Nieuwe undercoating

Wanneer de bodemplaat daadwerkelijk tot op het naakte plaatwerk gestraald of geslepen wordt, dient deze vooraf met een sproeiprimer te worden verzegeld. Daarmee hecht de undercoating ook beter. De primer gewoon eropspuiten en vervolgens laten drogen.

Undercoating wordt tegenwoordig in praktische spuitbussen geleverd en dusdanig op het metaal gespoten, dat een ongeveer 0,5 mm dikke laag ontstaat. Overdaad schaadt in dit geval – hoe dikker de beschermingslaag is, des te meer het middel wordt verspild. De nieuwe beschermingslaag moet ongeveer 4 uur drogen. Daarna kunt u de afplakking verwijderen. De buitenkant van de dorpel kunt u vervolgens in de kleur van de wagen lakken. Undercoating kan na het harden overgeschilderd worden.

Foto: Minerva Studio, Mark_KA, Ronald Sumners, santol, wavebreakmedia, eggeegg, iurii, Marijus Auruskevicius / shutterstock.com