Een ontspannen rit op de snelweg en dan gebeurt het: de gebruikelijke snelheid daalt plotseling naar een lagere, al rijdt de auto wel gewoon verder. Dit fenomeen staat als “prestatieverlies” bekend, waarvoor er helaas veel oorzaken zijn. Lees in dit artikel wat u in een dergelijk geval kunt doen.
De prijs voor comfort en milieubescherming
Een auto heeft om te rijden drie dingen nodig: lucht, brandstof en een ontstekingsvonk. Wanneer een van deze factoren niet in voldoende mate ter beschikking staat, heeft dit een onmiddellijk invloed op de prestatie van een auto.
Bij oudere auto’s is de oorzaak van prestatieverlies dan ook al snel gevonden:
| Zuurstoftoevoer van de motor: luchtfilter checken, aanzuigslang op lekken controleren (zogenaamde valse lucht). |
| Brandstof: benzinepomp en benzinefilter checken. |
| Ontstekingsvonk: bobine, ontstekingsverdeler, bougiekabel en bougie checken. |
Met dit handjevol maatregelen was u bij auto’s tot aan bouwjaar 1985 voldoende uitgerust om een prestatieverlies op het spoor te komen. Omwille van de talrijke assistentiesystemen en modules voor uitstootreiniging is het zoeken naar mankementen in geval van prestatieverlies tegenwoordig veel moeilijker.
Daarom is de eerste stap in de speurtocht naar een oorzaak van prestatieverlies het uitlezen van de foutopslag.
Defecte sensoren zijn vaak de boosdoeners
Sensoren moeten bepaalde waarden aan de regeleenheid doorgeven. Deze stelt vervolgens de toevoer van frisse lucht of brandstof bij zodat de wagen te allen tijde optimaal functioneert.
Wanneer echter een van de sensoren defect is, levert hij geen of foute waarden aan, die de regeleenheid dan verkeerd interpreteert. De regeleenheid is in staat, onwaarschijnlijke waarden te herkennen. Een foute waarde wordt daarom in de foutopslag bewaard, waar hij kan worden uitgelezen. Zo kunt u met de juiste leesapparatuur de defecte sensor snel vinden.
Een sensor bestaat uit een meetkop en een leiding. De meetkop is een weerstand, die zijn waarden afhankelijk van de omgevingsomstandigheden verandert. Een defecte meetkop of gestoorde signaalleiding laat de sensor uitvallen. De gebruikelijke sensoren zijn:
 luchtmassameter: meet de aangezogen luchtmassa. 
|
|
 laadduksensor: meet de door de turbolader, G-lader of compressor gegenerereerde laaddruk.
|
|
 aanzuigtemperatuursensor: meet de temperatuur van de aangezogen lucht.
|
|
 motortemperatuursensor: hangt meestal in de koelwaterkringloop en meet zodanig de motortemperatuur indirect.
|
|
 krukassensor: meet de draaihoek van de krukas.
|
|
 nokkenassensor: meet de draaihoek van de nokkenas.
|
|
 lambdasonde: meet de restzuurstof in de uitstoot.
|
|
 vulstandsensor in de deeltjesfilter: meet hoe vol de uitstootreiniging zit. |
Sensoren zijn over het algemeen slijtageonderdelen. Hun vervanging is verhoudingsgewijs eenvoudig. Het aantal componenten dat voor hun vervanging moet worden gedemonteerd, is relatief gering. Ook de aanschafprijs blijft in vergelijking tot andere onderdelen binnen de grenzen. Na vervanging van de sensor moet de foutopslag van de regeleenheid worden teruggezet. Dan zou het prestatieverlies vooraleerst verholpen moeten zijn.
Niet alleen veroudering is oorzaak
Sensoren zijn slijtageonderdelen met een beperkte levensduur. Het is niettemin raadzaam het uitvallen van een sensor nauwkeurig te onderzoeken. Een duidelijk doorgebrande sensor heeft niets met slijtage door veroudering van doen. Hier is sprake van een ander, diepgaander defect dat moet worden verholpen.
Ook kan het natuurlijk zo zijn, dat de door de sensor aangegeven waarden correct zijn – de bouwgroep waar de waarden gemeten worden, is echter defect. Wanneer het prestatieverlies na vervanging van de sensor niet ophoudt en dezelfde foutmelding te zien is, dient u “in de diepte” te zoeken.
Veel oorzaken voor prestatieverlies zijn ook tegenwoordig nog triviaal: verstopte luchtfilters, defecte bougies of bougiekabels, poreuze aanzuigslangen kunnen ook bij moderne auto’s de bekende problemen veroorzaken. Niettemin wordt dit nu heel betrouwbaar door de sensoren aangegeven.
Noodloop als waarschuwingssignaal
De moderne autoaansturing kan tot op zekere hoogte verhinderen dat de auto zichzelf vernielt. Daarvoor schakelt de regeleenheid de motor in het zogenaamde noodloopprogramma.
Dit heeft een aanzienlijk lagere prestatie en indicatie op het dashboard tot gevolg. Dit noodloopprogramma wordt bijvoorbeeld actief wanneer de motor dreigt te oververhitten. De functie van de noodloop is de auto nog enigermate veilig naar de volgende garage te laten rijden. Daarom mag dit in geen geval worden genegeerd of geaccepteerd, dat de auto wat langzamer rijdt. Wanneer te lang wordt gewacht, riskeert u ondanks noodloopprogramma een kapitale motorschade. Dan kan bij de genoemde warmteproblematiek snel gebeuren.
EGR-klep als prestatieverzieker
Een van de componenten van uitstootreiniging bij dieselauto’s is de EGR-klep, die reeds verbrande uitstoot terug naar de verbrandingsruimte leidt en de werkingstemperatuur laat dalen. Hierdoor ontstaat minder stikstofoxide.
De EGR-klep is echter gevoelig voor “verroetten“, d.w.z. dat roetdeeltjes zich afzetten die de beweeglijkheid van de klep benadelen en het kanaal vernauwen. Een EGR-klep moet daarom regelmatig worden gereinigd. Wanneer de EGR-klep defect is, wordt dit ook aan de regeleenheid gemeld. Bij een voortschrijdend defect kan de regeleenheid een noodloop veroorzaken hetgeen tot prestatieverlies leidt.
Geleidelijk prestatieverlies door ouderdom
Motoren zijn dynamische eenheden met veel beweeglijke onderdelen. Hun prestatie wordt voor een groot deel door compressie bepaald, d.w.z. door de mate waarin het lucht/brandstofmengsel zich laat samendrukken.
Twee soorten onderdelen spelen hier een doorslaggevende rol: de kleppen en de zuigerringen. Een lekkende klep veroorzaakt het uitvallen van de gehele cilinder. Dit defect merkt u gauw genoeg.
Een defecte zuigerring kan echter enige tijd onopgemerkt blijven. Het prestatieverlies verloopt dan eerder sluipend en geleidelijk. Pas wanneer de zuigerring het binnendringen van smeerolie in de verbrandingsruimte toelaat, is blauwe verkleuring van de uitstoot te zien. Dan heeft de motor al een en ander aan kracht ingeboet. Deze reparatie is een van de meest ingrijpende die u in de auto kunt hebben.
Zwakke plek turbolader
De turbolader heeft als taak de aangezogen lucht te verdichten en de aanzuigdruk te verhogen.
Het werkingsprincipe is heel eenvoudig: in een behuizing zijn twee luchtschroeven met een as verbonden. Eén schroef wordt door de stroom van de uitstoot aangedreven. Daardoor draait de tweede schroef mee. Zo moet de aangezogen lucht worden verdicht. Een uitvallende turbolader verdicht geen lucht meer – de motor verliest prestatie en de auto rijdt langzamer. Turboladers zijn eenvoudig te vervangen; ze zijn als onderdeel echter heel duur.
Waakzaam blijven
Prestatieverlies van een auto kan een kleine, goedkope en banale oorzaak hebben. Vaak is het echter een voorbode van grotere motorschade. Daarom mag u dit symptoom nooit veronachtzamen, doch moet u meteen op zoek gaan naar de oorzaak en de reparatie ter hand nemen. Zo kunt u met een beetje geluk een groter defect verhinderen.
Foto: PK Studio, Matis75, Lily Studio, Zapp2Photo, rocharibeiro, Stason4ik, kurhan, CAT SCAPE, Pavel Shlykov, Alraun, Iaroslav Neliubov, Comedstock / shutterstock.com
Loading...
