Trekhaak met e-set achteraf installeren – Wegwijzer

Veel auto’s worden niet tijdens constructie in de fabriek met een trekhaak uitgerust omdat hier bij bestelling geen rekening mee werd gehouden, of anders vond de vorige eigenaar het niet nodig. Nu speelt u met de gedachte, achteraf een trekhaak te monteren. Waarop moet u letten? Deze wegwijzer verschaft u een overzicht van de techniek en de voorwaarden voor het rijden met een aanhanger.

De vereisten voor montage van een trekhaak

Een trekhaak is een praktich ding. Niettemin heeft de technische ontwikkeling ook voor trekhaken niet stilgestaan. De auto-elektronica heeft in de afgelopen jaren een kwantumsprong gemaakt en de wettelijke vereisten voor het besturen van een wagen met aanhanger zijn aanzienlijk aangescherpt.

Hieronder willen wij daarom de volgende onderwerpen m.b.t. het achteraf monteren van een trekhaak aan de orde stellen:

1. Het juiste rijbewijs voor het rijden met een aanhanger

Om met een aanhanger achter uw auto te mogen rijden, is rijbewijs B, BE of B+ (code 96) nodig. Welk rijbewijs u moet hebben voor uw aanhanger, caravan of oplegger hangt af van de toegestane maximale massa, oftewel het lege gewicht plus het maximale laadvermogen. Een aanhanger kan bijvoorbeeld een toegestane maximale massa van 750 kilo hebben. Als de aanhanger zelf 150 kilo weegt (lege gewicht), dan mag er nog 600 kilo aan lading bij (laadvermogen). Het gaat dus niet om het daadwerkelijke gewicht.

• Heeft u rijbewijs B (autorijbewijs)? Dan mag u met een auto een aanhanger trekken van maximaal 750 kilo (leeg gewicht + laadvermogen). U mag ook een aanhanger trekken van meer dan 750 kilo als de auto en de aanhanger samen niet boven de 3.500 kilo (leeg gewicht + laadvermogen) uitkomen.
• Met rijbewijs B+ (code 96) mag u met een auto iedere aanhanger trekken als het gewicht van de auto en aanhanger samen niet meer dan 4.250 kg (leeg gewicht + laadvermogen) bedraagt.
• Heeft u rijbewijs BE? Dan mag u met een auto een aanhanger trekken van maximaal 3.500 kilo (leeg gewicht + laadvermogen) en onder bepaalde voorwaarden een aanhanger of oplegger trekken van meer dan 3.500 kg (leeg gewicht + laadvermogen).

Let op: De regels voor rijbewijs BE zijn op 19 januari 2013 veranderd. Heeft u het rijbewijs BE gehaald voor 19 januari 2013? Dan gelden voor u andere regels. U mag iedere aanhanger of oplegger gebruiken. Er is geen grens aan het lege gewicht + laadvermogen. Let wel op dat uw trekhaak het gewicht aan kan. Dit heet de maximale trekhaaklast. Die moet groter zijn dan wat de aanhanger met lading samen wegen. De maximale trekhaaklast staat vermeld in het kentekenbewijs of instructieboekje van de auto, of op de website van de RDW bij de voertuiggegevens.

Daarnaast zijn er nog fietstrailers die aan een trekhaak kunnen worden bevestigd. Hier verandert op het gebied van rijbewijs natuurlijk helemaal niets.

Aanhangwagenkoppeling • Top keuze beschikbaar vanaf 65,13 € Bestel nu ⇒

2. Verschillende soorten trekhaak

De doorslaggevende maat voor trekhaken is de toegelaten verticale belasting, de last waarmee de aanhanger aan de dissel op de trekhaak steunt. Zowel aanhangers als motorvoertuigen hebben een maximale verticale belasting.
Voor de auto staat deze meestal in het autoboekje.

Tenminste bij de meeste modellen, aangezien dit alleen het geval is wanneer de autofabrikant de auto van een trekhaak heeft voorzien en de gegevens daarom in de registratiepapieren zijn opgenomen.

2.1. De maximale verticale belastingen van auto en trekhaak op elkaar afstemmen

Er zijn uitzonderingen: sommige luxe modellen, sportwagens en hybride auto’s (elektrische motor in combinatie met een verbrandingsmotor).

• Wanneer de verticale belasting in de autopapieren staat, moet u bij de trekhaak onderscheid maken tussen trekhaken met of zonder CE-keurmerk.
• Wanneer de trekhaak dit keurmerk heeft, hoeft u enkel de bijbehorende papieren bij zich te hebben.
• Het beste bewaart u deze in het handschoenenkastje. Voor auto’s en trekhaken zonder vermelding van verticale belasting is een advies van een keurende instantie (APK, DEKRA) nodig.

Desnoods kan een expert eisen dat bij het trekkende voertuig versterkte veren aan de achteras worden geïnstalleerd. Daartoe wordt de voertuigcombinatie gecontroleerd en gemeten hoe groot de afstand van de trekhaak tot de grond is.

Deze moet tussen de 350 – 420 mm liggen. Overigens moet bij het rijden met een aanhanger de verticale belasting bij het beladen van het trekkende voertuig in de gaten worden gehouden. De verticale last wordt van de maximaal mogelijke belading afgetrokken.

2.2. Bijzondere trekhaken voor fietstrailers

Bij de aangeboden trekhaken is er inmiddels nog een ander verschil.

• Zo zijn er trekhaken die eigenlijk niet echt voor een gewone aanhanger bedoeld zijn. Ze zijn eerder geschikt voor een fietstrailer.
• Zo kan het zijn dat u voor uw wagen in geval van een trekhaak zonder CE-keurmerk een vermelding voor het bevestigen van een fietstrailer in uw autopapieren krijgt.
• Fabrikanten bieden gericht goedkope trekhaken aan die enkel voor fietsdragers geschikt zijn.

3. Technische varianten van de trekhaak

Bij de technische varianten zijn de volgende trekhaken te onderscheiden:

– vaste (starre) trekhaak
– verwijderbare trekhaak
– zwenkbare trekhaak

3.1. Starre trekhaken

Vaste trekhaken zijn de goedkoopste en hebben meestal de hoogste verticale belasting. Vaak zijn de verschillen tussen heel goedkope en duurdere vaste trekhaken voor dezelfde wagen niet op het eerste gezicht herkenbaar.

De prijsverschillen liggen enerzijds aan de gebruikte staallegeringen, maar vooral ook aan de toegepaste roestbescherming. Hierin verschillen ook de fabrikanten.

3.2. Verwijderbare trekhaken

Afneembare trekhaken worden steeds populairder. Hierbij kan de kogel worden verwijderd. Daardoor is de trekhaak nagenoeg onzichtbaar.

Afhankelijk van constructie kan een deel van de trekhaak nog onder de bumper zichtbaar blijven. Verwijderbare trekhaken worden verticaal of horizontaal bevestigd.

• Verticaal afneembare haken worden vaak verstopt achter de bumper gehangen.
• Alle andere worden in het onder de bumper zichtbare vierkante profiel geschoven en vastgemaakt.

Een tip m.b.t. afneembare trekhaken: niet iedereen wil de trekhaak altijd verwijderen. Tot op enkele uitzonderingen bestaat ook geen wettelijke verplichting voor het verwijderen van de trekhaak wanneer hij niet wordt gebruikt.

Wel is het een wettelijk grijs gebied omdat er met betrekking hiertoe nog nooit een rechtsoordeel is uitgesproken. Het is in ieder geval zo, dat de trekhaak het ongevalsrisico en de grootte van de schade verhoogt. Wanneer u bij het achterwaarts rijden tegen een auto botst (of een auto rijdt achterop tegen u aan), kan de ongevalschade door een trekhaak duidelijk worden verergerd.

3.3. De wegklapbare trekhaak

De zwenkbare trekhaak wordt eenvoudigweg naar onderen weggeklapt. Dit systeem verscheen in de afgelopen jaren. Het heeft zich echter nooit zo kunnen doorzetten.

3.4. Meer vereisten voor een e-set

Welke e-set voor u geschikt is, hangt van de auto af. Het onderscheid doet zich allereerst tussen oudere modellen met traditionele en modernere met gedigitaliseerde autobekabeling voor.
Laatstgenoemde hebben voor de elektronische gegevensoverdracht een CAN-bussysteem. Dit is simpel gezegd een dubbele kabel waarlangs alle elektronische functies worden aangestuurd. Bij deze CAN-bussystemen zijn de onderlinge verschillen aanzienlijk en wederom afhankelijk van de fabrikant of het model.

Bij auto’s met een CAN-bus is de bedrading voor de aanhanger meestal reeds aanwezig. Bij veel auto’s moet na aansluiting van de regelmodule voor een aanhanger en de kabels de regeleenheid worden vrijgegeven. Dat kan alleen in een bevoegde garage van de autofabrikant gebeuren. Eventueel moet een bediening worden geïntegreerd om de parkeerassistent bij het rijden met een aanhanger te deactiveren.

Bij oudere auto’s met “eenvoudige” elektriciteit moet voor de e-set het knipperlichtrelais en het controlelampje op het dashboard voor het rijden met een aanhanger worden gemonteerd. Deze componenten zijn vaak al aan de e-set toegevoegd.

3.5. De keuze voor de juiste contactdoos: 7-polig of 13-polig

Bovendien kunnen de verder identieke e-sets met een 7-polig of 13-polige contactdoos worden besteld. Een krachtigere aansluiting is vooral bij specifieke aanhangers zoals caravans belangrijk. Deze zijn behalve de verlichtingskabels ook nog van constante plus en laadstroom voorzien (wanneer er bijvoorbeeld batterijen zijn geïnstalleerd die kunnen worden opgeladen).

Alleen voor simpele aanhangers zonder extra functies naast de belichting is de 7-polige stekker voldoende.

Omdat vereisten kunnen veranderen en het prijsverschil niet zo groot is, bevelen wij u de keuze voor een e-set met 13-polig contact aan. Met behulp van een bijgeleverde adapter kunt u dan tussen 13-polig contactdoos aan de auto en 7-polige stekker aan de aanhanger gewoon de verbinding maken.

4. De montage van de trekhaak

4.1. Installatie van de bedrading

Vooral wat de e-set betreft, kan het zinvol zijn, de vakgarage op te zoeken. Met name bij CAN-bus kunnen verkeerde aansluitingen ernstige en dure technische schade veroorzaken. Verder worden 7-polige contacten in de meeste gevallen met de bekabeling van de achterlichten verbonden (richtingaanwijzers, remlicht, achterlicht, mistachterlicht en eventueel achteruitrijlicht).

Bij de installatieset zit doorgaans een uitgebreide montagehandleiding en een gedetailleerd bedradingsschema.

4.2. Montage van de trekhaak

Een montagehandleiding zit ook bij elke hoogwaardige trekhaak.

De montage is hoe dan ook simpel.
– Een hefbrug of reparatiekuil wordt aanbevolen. Wanneer de auto wordt opgekrikt, moet de auto met assteunen worden gefixeerd.

De installatie is nu heel makkelijk.
– Trekhaken zijn aangepast aan het model. De bevestigingspunten zijn dusdanig dat de overeenkomstige boorgaten al voorhanden zijn.

– Die zitten aan het chassis of aan de verstevigingen van de bodemplaat.

– Bij terreinwagens en SUV’s met een ladderchassis wordt de trekhaak gewoon tussen het chassis geschoven en eraan vastgeschroefd.

– Bij alle andere auto’s zijn de boorgaten meestal al aanwezig omdat deze auto’s ook al in de fabriek met een trekhaak kunnen worden besteld.

Foto: Bilanol, JFs Pic S. T, Gabor Tinz, anela.k, welcomia, Mikbiz, Mirko Graul, Peter Gudella, MikhailSh, BACHTUB DMITRII, sdecoret, Aleksandr Kondratov / shutterstock.com