Barsten in het dashboard repareren: reparatie en onderhoud

Wanneer het dashboard aan de bovenkant barsten vertoont, is dit niet bepaald mooi. Het mag dan duidelijk zijn dat de auto “op jaren is gekomen”, oftewel zijn beste jaren heeft gehad. Dat hoeft echter niet. Een prima uitziend dashboard versterkt de totale indruk van een harmonische staat van onderhoud, die u eigenlijk altijd van uw auto verlangt. 

Een goed onderhouden auto kan al honderdduizenden kilometers op de teller hebben en er toch goed uitzien. Daarom: een barst in het dashboard kan een flinke uitdaging bij reparatie betekenen; de moeite loont zich in ieder geval.

Waar komen barsten in het dashboard vandaan?

Het dashboard zit onder de voorruit en dit gedeelte is praktisch permanent aan het volle zonlicht blootgesteld. Dit doet het chloor in het PVC van de vinylbekleding geleidelijk verdampen. Dan wordt de bekleding brokkelig, hard en kan niet meer soepel al naargelang de temperatuur uitzetten of samentrekken.

Aan plekken met hoge spanning, vooral in de buurt van langwerpige gaten of andere inkepingen, ontstaan dan de eerste barsten. Wanneer deze niet direct worden bestreden, breiden deze barsten zich over het gehele dashboard uit.

Tegelijkertijd zuigt de daaronder liggende schuimstof zich vol met luchtvochtigheid en zwelt op. Dit veroorzaakt de typische scheuren met de hoge randen, die men bij oudere auto’s vaak op het dashboard ziet. Een compleet gebarsten dashboard is zonder demontage en drie dagen werk nauwelijks nog te redden.

Hier moet u bij de minste schade in actie schieten, anders wordt het veel werk en duur.

Kleine barsten en gaten bestrijden

Rondom het thema “spot-repair“ is een uiterst levendige industrie ontstaan die praktisch voor elke minimale schade in en aan de auto een passende reparatieset aanbiedt, zo ook voor barsten in het dashboard. Deze sets bestaan uit:

Alhoewel het contraproductief mag klinken, is de eerste stap van de reparatie van een barst in het dashboard het groter maken van het gat. Dit moet groot genoeg zijn om het kunststofvulmiddel in voldoende dikte te kunnen aanbrengen. 

• Daarvoor wordt met een scherp mes eerst de opgezwollen rand van de barst afgesneden.
• Daarna wordt een wigvormige snee aangebracht. Nu heeft u de basis voor een stapsgewijze vulreparatie van het gebarsten dashboard.
• De barst wordt grondig gereinigd. Belangrijk is ook het inwrijven van de gehele reparatieplek met isopropanol. Hiermee verkrijgt u een vetvrij oppervlak waarop de thermoplastische kunststof ideaal hecht. Om de kunststof in de barst aan te brengen, moet deze worden verwarmd.

• Vaklui gebruiken hiervoor een soldeerbout met een speciaal hiervoor vervaardigde warmteplaat aan het uiteinde. In de reparatieset is de warmteverdeelplaat meestal inbegrepen. Deze wordt met een strijkijzer steeds weer opgewarmd en op de staaf van kunststof gedrukt. Wanneer de kunststof de barst helemaal mooi vult, is de basis voor een geslaagde reparatie gelegd.
• Na het opvullen wordt de barst geschuurd. Er moet een kuil ontstaan van ongeveer 2 mm diep en 5 mm breed.
• Vervolgens wordt de geschuurde plek nogmaals grondig gereinigd.

• Daarna wordt nu het kunststofvulmiddel aangebracht. Dit vulmiddel bestaat uit de vulmassa in de passende kleur en een verharder. Beide componenten worden in de voorgeschreven verhouding met elkaar vermengd en over de reparatieplek gestreken. Hiervoor mag de plamuurplek rustig glad zijn.
• Voordat de plamuurmassa is uitgehard, wordt het structuurpapier eropgedrukt. Het brengt de structuur aan in de reparatieplek. Daardoor wordt deze praktisch onzichtbaar – en dit is nou juist het doel van deze maatregel.

Met deze kleine maatregel kunt u veel bereiken in het interieur van de auto. Of het nu gaat om armleuningen of deurbekleding – overal waar met vinyl overtrokken schuimstof wordt toegepast, kan met deze eenvoudige truukjes goed worden gerepareerd.

Zelf aan de slag: dashboards restaureren

Wat echter te doen wanneer het dashboard in een hopeloze staat is? In dit geval helpt slechts een even onbarmhartige maatregel: demontage. Dat kan een hels karwei zijn.

Een tip: wanneer u zich daadwerkelijk aan dit werk wilt wagen, moet u de zetels, het stuurwiel en de versnellingspook verwijderen.

 Als het ook maar even kan, wordt zelfs demontage van de deuren aanbevolen.Belangrijk bij de demontage van het dashboard is, aan de bijrijders-airbag te denken. Wanneer de auto deze heeft ingebouwd, moet u absoluut over de reparatiehandeleiding voor het type beschikken om bij de demontage van het dashboard geen fouten te maken.

Wanneer het dashboard is gedemonteerd, blijft het meestal niet bij spot-repair. Het bijschuren, verwijderen en vullen van de barst wordt weliswaar in principe op dezelfde wijze uitgevoerd, zoals bij de kleine reparatie.

Niettemin is het na het bijschuren van de vulmassa afgelopen met spot-repair. Nu moet het hele dashboard professioneel en in meerdere lagen worden overgelakt. Hiervoor biedt de handel heel goede structuurlak aan, die de vinylstructuur perfect kan nabootsen.

Waarom niet nieuw overtrekken?

Het is praktisch gezien niet mogelijk, de vinylbekleding op een gebarsten dashboard te vernieuwen. Dit ligt aan het productieproces van deze onderdelen. Dashboards worden op een vacuümvormplaat en met overeenkomstig gevormd gereedschap met de vinylbespanning overtrokken.

Wanneer deze middelen niet ter beschikking staan, moet de doe-het-zelver het met alternatieven doen. Pogingen om het gerepareerde dashboard te beplakken, zijn op voorhand tot mislukken gedoemd.

De gelegenheid gebruiken

De demontage van een dashboard is dan wel een heidens karwei – u dient dan zeker van de gelegenheid gebruik te maken, om alle nuttige reparatie uit voorzorg uit te voeren.

• Zo’n nuttige maatregel is de vervanging van alle lampen door langlevende, krachtige en betrouwbare LED-lampen. Dit geldt niet alleen voor het instrumentenpaneel. De accessoirehandel biedt hiervoor lampen aan die probleemloos in de aanwezige fittingen passen.

• Ook al is hij misschien niet defect, u dient bij een verwijderd dashboard de warmtewisselaar van de interieurverwarming te vervangen. Dit anders zo totaal verstopt zittend vervangingsonderdeel gaat vroeger of later sowieso kapot en kan grote schade aanrichten.

Warmtewisselaar voor uw auto nu vanaf 10,99 € naar de winkel ⇒

• Lekkend vocht kan elektrische schade veroorzaken of het interieur beschimmelen. Wanneer u echter het dashboard heeft verwijderd, zijn de 15 – 30 euro voor een nieuwe warmtewisselaar in de interieurverwarming een verstandige investering.

Een mooie auto met een nieuw dashboard

Het opgefriste dashboard zal weliswaar niemand op het eerste oog opvallen. Niettemin vult het op harmonische wijze de verzorgde toestand van uw interieur aan. Wanneer nu nog wat kleinigheden zoals schakelknoppen, stuurwielbekleding, voetmatten en pedaalrubbers worden vernieuwd, bezorgt u ook een oude auto een echt nieuwe-wagengevoel.

Foto: Dmitry Dven, SARYMSAKOV ANDREY, robophobic, Sylvia Biskupek, chalermphon_tiam, Fusionstudio, thunder50, Nor Gal, Aleksandr Kondratov, kesipun / shutterstock.com