Schokdempers verslijten langzaam. Het duurt heel lang voordat u merkt dat de rijkwaliteit van de auto steeds slechter wordt. Vroeg of laat komt het moment dat het sponzige gevoel bij het sturen niet langer te negeren valt. Dit heeft meestal één duidelijke oorzaak: versleten schokdempers, niet alleen heel onaangenaam, maar ook gevaarlijk. Lees in deze tekst alles wat u over de vervanging van schokdempers moet weten.
Bouw en functie van een schokdemper
Een schokdemper vangt de bewegingen van de wielen bij het rijden over oneffenheden op en geeft ze gedempt en vertraagd aan de carrosserie door. Dat maakt de rit niet alleen aangenamer maar ook veiliger. De auto blijft aanzienlijk beter in zijn spoor en gaat niet zo snel slingeren tijdens het rijden.
Het is vandaag de dag nauwelijks nog voorstelbaar hoe onaangenaam rijden in het tijdperk van de koets moet zijn geweest. Niet alleen waren de straten allesbehalve glad en effen zoals nu. Ook de voertuigen beschikten over hoogstens rudimentaire vering. Meestal werd men dankzij de wonderlijke constructies van leren riemen en bladveren eerder zeeziek dan dat er sprake was van comfortabel reizen. Voor auto’s waren de traditionele comfortsystemen tijdens het rijden sowieso ongeschikt. Nieuwe oplossingen waren nodig. Ze moesten niet alleen kleiner en compacter zijn, maar vooral ook opgewassen tegen steeds snellere wagens.
Aanvankelijk kwamen er nog steeds bladveren aan te pas. Ze zijn goedkoop in de productie en heel betrouwbaar. Daarom zijn ze bij bestelwagens nog regelmatig aan de achteras te vinden. Al gauw kregen ze ondersteuning van schokdempers met oliedruk, die ook kleinere oneffenheden opvingen.
Met de overstap op schroefveren werden veerpoten uiteindelijk zeer compact, hetgeen voor moderne wagens ook nodig was. Oliedruk-schokdempers worden nu nog slechts bij gelegenheid toegepast. Met name de voorvork van de motorfiets wordt nog met deze demping uitgerust.
In auto’s zijn tegenwoordig gasdrukschokdempers standaard. Hun voordeel is het uitstekende dempingseffect. Nadeel is echter het feit dat het typische slijtageonderdelen zijn, die regelmatig moeten worden vervangen. Gasdruk-schokdempers zijn niet te repareren.
Defecte schokdempers herkennen
Een defecte schokdemper heeft zijn dempende werking verloren. De auto wordt dan enkel nog door de spiraalveren afgeveerd. Wanneer de voorkant van de auto bij het remmen sterk neerwaarts “knikt” en dan voelbaar naveert, is er praktisch geen demping meer aanwezig. Dat kan ook aan de staande auto worden getest: gewoon aan elk spatbord eenmaal krachtig de wagen naar beneden drukken en kijken wat er dan gebeurt – veert de auto sterk na, is de schokdemper kapot.
![]() Schokbrekers-kortingPrijs vanaf 13,41 €Shop nu ⇒ |
Een verdere indicatie is een klokkend geluid en lekkende olie uit de demper. Kleppert het tijdens het rijden vooral in de bocht, zijn de veerpootlagers beschadigd. Voor hun vervanging moeten ook de schokdempers worden gedemonteerd en kunnen daarom beter meteen ook worden vervangen.
|
Schokdempers vervangen aan de achteras
|
Schokdempers vervangen aan de vooras
|
1. Auto opkrikken
Om veilig aan een auto te kunnen werken, moet hij stevig staan. De speciaal daarvoor gebouwde autobokken zijn het beste. Houtblokken, stenen of zelfs slechts de gewone krik vormen een te groot ongevallenrisico. Werk altijd met het juiste gereedschap. De auto wordt altijd aan de daarvoor voorziene steunpunten opgevijzeld. Verkeerd geplaatste krikken kunnen zware schade aan de carrosserie veroorzaken. |
2. Wielen verwijderen
|
3. Schokdemper van het wiel losmaken
|
4. Aangesloten onderdelen losmaken
De koppelstang wordt tevens aan zijn bovenste bevestiging losgedraaid, zoals ook de fusee. Daarna kan de remschijf opzij worden geklapt en de schokdemper hangt vrij. |
5. Veerpootlager losmaken
|
6. Ophanging vernieuwen
Door het spannen van de veer wordt de schokdemper toegankelijk. De veerschotels worden losgemaakt; vervolgens kan de dempingseenheid eruit worden getrokken. De correcte installatierichting is met een pijl gemarkeerd. BELANGRIJK: bij de installatie van een nieuwe schokdemper mag er geen slagmoersleutel worden gebruikt omdat deze de O-ringen zouden kunnen losmaken. Blijft dit onopgemerkt, kan de veerpoot tijdens de rit uiteenvallen en een gevaarlijke rijsituatie veroorzaken. Vervanging van een schokdemper gaat altijd gepaard met de vervanging van het veerpootlager. |
7. Overige werkzaamhedenAlles wordt in omgekeerde volgorde weer in elkaar gezet. Vervolgens wordt ook de schokdemper aan de tegenoverliggende kant vervangen. In principe vervangt men altijd alle onderdelen aan de vooras paarsgewijs, dus aan beide kanten. Dit geldt ook voor remmen, stuurkogels, askogels en spoorstangen. Omdat de onderdelen bij vervanging van de schokdemper sowieso moeten worden gedemonteerd of gelost, dient men deze voorafgaand aan montage grondig te inspecteren. Naderen de onderdelen hun slijtagegrens, is dit de perfecte gelegenheid om ze uit voorzorg ook te vervangen. Werp ook een blik op de binnenste en buitenste ashoezen. Zijn deze gescheurd of poreus, zijn ze tevens rijp voor vervanging. Dat geldt met name wanneer er al vet uit de hoes lekt. Dit betekent weliswaar wat meer werk. U heeft dan wel tegen een geringe meerprijs een volledig vernieuwde vooras aan de auto. |
Nieuwe schokdempers bieden comfort en veiligheid
Met nieuwe schokdempers herstelt u weer de volledige rijveiligheid. De auto is aanzienlijk beter stuurbaar en aangenamer tijdens het rijden. Hij handhaaft zijn sporing beter en slingert niet. U het merkt het verschil meteen na installatie van de nieuwe dempers. Het loont daarom in elk geval de moeite de dempers van zijn auto in het oog te houden. Een check om de 30.000 – 50.000 km kan zo onaangename verrassingen vermijden.
Foto: wavebreakmedia, Babich Alexander, Viktor Chursin, mhlam, (Rvector), BACHTUB DMITRII, AppleDK, Timofeev Vladimir, Etaphop photo, Roman Samborskyi, chanonnat srisura, Jimmy Yan, Vereshchagin Dmitry / shutterstock.com