Het belang van sensoren in de auto is de laatste twintig jaar aanzienlijk toegenomen. Dankzij hen zijn auto’s veel veiliger, comfortabeler en schoner geworden. Lees hier een overzicht van de belangrijkste sensoren in een auto.
Taak van de sensoren
Sensoren geven permanent een bepaalde actuele toestand weer. Zij zenden een geregistreerde waarde per elektrisch of radiosignaal aan een regeleenheid door. Daar wordt de ontvangen actuele waarde met een ingeprogrammeerde nominale waarde vergeleken.
Afhankelijk van de aard van de afwijking kan dit verschillende reacties veroorzaken. Het spectrum reikt van een eenvoudig signaal over het aangeven van foutcodes tot het in werking stellen van de noodaandrijving van een auto.
- In technisch opzicht zijn veel sensoren verbazingwekkend eenvoudig gebouwd. Veel in de auto geïnstalleerde sensoren zijn eenvoudige magneet- of bimetaalsensoren. Hun simpele constructie houdt de prijs laag en zorgt voor maximale betrouwbaarheid.
- Andere sensoren zijn dan weer duidelijk complexer.
- Tot de high-techsensoren tellen bijvoorbeeld de lambdasonden voor de meting van het zuurstofgehalte in de uitstoot of afstandssensoren op basis van radar.
Verschillende sensoren
Sensoren zijn ruwweg in volgende categorieën ingedeeld:
1. Positiesensoren 2. Toerentalsensoren 3. Versnellingssensoren 4. Druksensoren 5. Temperatuursensoren 6. Krachtsensoren 7. Doorstromingssensoren |
1. Positiesensoren
Positiesensoren meten verplaatsing, afstand of positie van een bepaald onderdeel. Het traject van een onderdeel kan lineair of krom zijn.
- Linaire positiesensoren zijn bijvoorbeeld bij de vulstandmeting in de brandstoftank, de motorolie of de Adblue-tank te vinden.
- Positiesensoren voor gekromde afstanden noemt men ook wel hoeksensoren. Zij melden bijvoorbeeld de positie van de krukas of de stuurhoek. Ook de in de bumpers gemonteerde ultrageluids- of radarsensoren behoren tot de positiesensoren.
2. Toerentalsensoren
Toerentalsensoren meten hoe snel een onderdeel in de auto draait. Dit begint al in de motor: de draaisnelheid van kruk- en nokkenas zijn voor de motoraansturing zeer belangrijk en wordt voortdurend gemeten.
Bijzonder belangrijk zijn ook de ABS-sensoren. Zij meten voortdurend of en hoe snel een wiel draait. De ABS-sensor is een typisch voorbeeld van een eenvoudige maar effectieve sensor. Hij bestaat eigenlijk uit een elektromagneet die bij een roterende schijf met gaten wordt gehouden.
Zolang de regeleenheid een permanente frequentie van magneetvelden ontvangt, weet hij dat het wiel draait. Het eenvoudige ABS werd ongeveer 20 jaar geleden door het nog effectievere ESP verder ontwikkeld.
Sensoren in de auto ontwikkelden mee.
3. Versnellingssensoren
Versnellingssensoren zijn bijzonder belangrijk voor de passieve veiligheid. Wanneer de auto sneller gaat rijden, treden de gordelspanners en airbags in “alarmpositie”. Ook de volledige regeling van het onderstel stelt zich op deze rijcondities in.
4. Druksensoren
Druksensoren meten het gedrag van gassen en vloeistoffen. Zij geven actuele waarden van de druk in volgende systemen aan de regeleenheid door:
– brandstofleiding – remleiding – aanzuigkanaal – airco – hydraulische druk van de stuurbekrachtiging – bandendruk |
De permanente bewaking van de druk in deze systemen is heel belangrijk. Dalende druk in de rem- of stuurbekrachtigingsleiding maken de auto al snel onbestuurbaar. Ontbrekende benzinedruk laten hem al helemaal niet starten. Te lage bandendruk kan een auto al snel tot slippen brengen. Daarom is de installatie van een bandendrukcontrole voor alle nieuwe wagens vanaf bouwjaar 2014 verplicht.
5. Temperatuursensoren
Temperatuursensoren registreren de warmte van een bepaald onderdeel. Deze informatie is niet alleen belangrijk voor de bestuurder. De meeste temperatuursensoren dienen als meetwaardesensor voor de regeleenheid. Enkel wanneer de centrale hersenen van de auto exact over de temperatuurverhoudingen zijn geïnformeerd, kunnen zij de motorsturing overeenkomstig aanpassen. Warmtesensoren zijn aan de volgende punten in de auto geïnstalleerd:
– koelsysteem – aanzuigkanaal – oliepan – brandstoftank – interieur – carrosserie – airco – en eventueel aan de banden |
6. Krachtsensoren
Krachtsensoren dienen voor het meten van optredende krachten. Zij zijn voor de rijdynamiek en de veiligheid van de passagiers essentieel. Krachtsensoren zijn te vinden aan de pedalen, in het remsysteem en de stuurinrichting en meten de aandrijving. Moderne wagens hebben ook in de zetels sensoren. Zij geven een signaal af ter waarschuwing voor het vastmaken van de veiligheidsgordels en ondersteunen de gordelspanners.
7. Andere sensoren
- Voor het meten van de ingezogen luchtstroom wordt een luchtmassameter gebruikt.
- In het uitstootkanaal direct vóór de katalysator bevindt zich de lambdasonde. Dit is een sensor die het zuurstofgehalte van de uitstoot meet.
- Klopsensoren bewaken de verbranding in de cilinders.
- De smoorklepsensor meet de openingshoek van de smoorklep.
Kleine inspanning, groot effect
Sensoren zijn slijtageonderdelen zoals elk ander onderdeel aan de auto. Vallen ze uit, laten mankementen in de auto niet lang op zich wachten.
![]() Autosensoren tegen TOP-prijzenvanaf 9,53 € onmiddellijk beschikbaaronline bestellen! ⇒ |
Vroeger was de opsporing van de oorzaak in de auto een ware geduldoefening. Omdat regeleenheden de ontvangen waarden van de sensoren op plausibiliteit checken, kan tegenwoordig een defect onderdeel zeer snel worden gevonden.
De vervanging van een sensor betekent meestal een snelle oplossing van een probleem. De toegankelijkheid van de sensoren is heel verschillend.
Sommige sensoren kunnen in een handomdraai en zonder gereedschap worden gedemonteerd. Voor de vervanging van andere sensoren is daarentegen omvangrijke reparatie noodzakelijk.
- Elke sensor is echter in eerste linie een elektronisch component, dat van een kabelboom kan worden losgemaakt.
- De stekkerverbinding is een foutbron die vaak over het hoofd wordt gezien. De contacten tussen sensor en kabelboom bestaan meestal uit koper. Dit kan mettertijd roesten waardoor de stroomvoorziening wordt onderbroken. Het is daarom de moeite waard, eerst naar de stekkers op zoek te gaan en deze grondig schoon te borstelen en met contactspray te verzegelen.
- Motorproblemen die op het eerste oog ernstig lijken, kunnen zo vaak praktisch zonder kosten worden verholpen.
Maar ook wanneer een sensor daadwerkelijk zou zijn uitgevallen, betekent dit slechts zelden een economische total loss van de auto. Zelfs bij moeilijk toegankelijke onderdelen zoals de krukassensor is vervanging over het algemeen de moeite waard.
Eigenaars van oudere wagens wordt daarom dringend geadviseerd, zich over de vervangingsintervallen van de sensoren te informeren.
- Het is zinvol om bepaalde sensoren uit voorzorg te vervangen. Zo worden grotere motorproblemen effectief voorkomen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de temperatuursensor van de radiateur.
- Wanneer die bij de vervanging van de warmtewisselaar of ventilator gelijk wordt vervangen, kan de ventilator betrouwbaar zijn diensten verrichten.
- Ook dient de lambdasensor regelmatig te worden vervangen. Dit ontziet de katalysator en helpt, brandstof te besparen.
Foto: Andrey Suslov, autovector, Sharomka, Olga Litvinchuk, Winai Tepsuttinun, BACHTUB DMITRII, Kudrin Ilia, NONGASIMO, Poungsaed-Studio / shutterstock.com